Paul Newman (26 januari 1925) is een Amerikaans acteur. Hij was één van de grootste Amerikaanse acteurs van de jaren zestig, met hoofdrollen in populaire films als The Hustler, Hud, Cool Hand Luke en Butch Cassidy and the Sundance Kid. Ook heeft hij enkele films geproduceerd en geregisseerd. Hij heeft tien Oscarnominaties, waaronder één voor productie en negen voor acteren. In 1987 won hij de Oscar voor Beste Mannelijke Hoofdrol voor zijn rol in The Color of Money. Paul Newman is ook een befaamd filantroop.


Beginjaren
Paul Newman werd in 1925 geboren in Shaker Heights, een plaatsje nabij Cleveland, Ohio. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging hij bij de marine. In 1946 ging hij naar Kenyon College. Later ging hij Drama volgen bij de Universiteit van Yale. Via rollen bij de tv kwam hij in 1953 op Broadway, waar hij zijn debuut maakte in het stuk Picnic. Hierna kreeg hij een filmcontract bij Warner Bros. Zijn eerste film, The Silver Chalice uit 1954, was een grote flop. In 1956 had hij zijn eerste succes te pakken, met de boksfilm Somebody Up There Likes Me. Tijdens de opnamen van zijn volgende film, The Long, Hot Summer, ontmoette hij zijn tweede vrouw, actrice Joanne Woodward. Ze zouden hierna vaker samen in een film verschijnen. Met zijn rol in Cat on a Hot Tin Roof, met Elizabeth Taylor, werd hij voor de eerste maal genomineerd voor een Oscar.


Jaren zestig en zeventig
De jaren zestig ging hij in als een grote ster. Hij speelde in een rij kassuccessen, als Exodus, the Hustler en Hud. Voor de laatste twee kreeg hij zijn tweede en derde Oscarnominatie. Na een dipje van twee jaar keerde hij terug met Hitchcock’s Torn Curtain. In 1968 kreeg hij zijn vierde Oscarnominatie, voor Cool Hand Luke. Datzelfde jaar volgde zijn regiedebuut, Rachel, Rachel, met Joanne Woodward in de hoofdrol. Hij kreeg een Oscarnominatie voor Beste Film, en werd door de New York critics uitgeroepen tot beste regisseur van 1968. Datzelfde jaar voerde hij samen met zijn vrouw campagne voor Eugene McCarthy, de presidentskandidaat voor de Democraten. Hierdoor kwam hij op de "Enemies list" van Richard Nixon, de Republikeinse tegenkandidaat terecht.

In 1969 kwam hij voor de eerste keer in aanraking met de autosport, in de film Winning. Wat begon als een hobby, leidde tot een tweede carrière. Vanaf 1972 doet hij aan professionele wedstrijden mee. In 1979 werd hij tweede in de 24 uur van Le Mans, en in 1995 won hij op zeventigjarige leeftijd de 24 uur van Daytona.

In 1969 speelde hij met Robert Redford in de western Butch Cassidy and the Sundance Kid. Het werd de succesvolste western aller tijden, en betekende de grote doorbraak van Redford. In 1973 speelde hij weer samen met Redford in The Sting, die de Oscar voor Beste Film won. Andere succesvolle films uit de jaren zeventig waren de rampenfilm The Towering Inferno en de sportfilm-parodie Slap Shot. In 1971 richtte hij samen met Barbra Streisand en Steve McQueen de productiemaatschappij First Artists op, waarvoor hij enkele films regisseerde. In 1978 stierf zijn enige zoon Scott Newman aan een overdosis. In zijn naam stichtte hij de Scott Newman Foundation, een stichting die zich inzet voor het genezen van drugsverslaafden.

Jaren tachtig tot nu

In de jaren tachtig speelde hij nog in een enkele succesvolle films, waaronder Absence of Malice en the Verdict, waarvoor hij zijn zesde en zevende Oscarnominaties kreeg. In 1986 werd hij door de Academy geëerd met een ere-Oscar. Voor The Color of Money, de sequel van The Hustler, kreeg hij uiteindelijk zijn eerste echte Oscar. Vanaf 1989 speelde hij in minder films. In 1995 kreeg hij nog een Oscarnominatie voor Nobody’s Fool, en in 2003 voor Road to Perdition.

In de jaren tachtig begon hij ook een nieuwe carrière. In 1982 begon hij Newman’s Own, een bedrijf dat verscheidene voedselproducten produceert, waaronder saladedressing, pastasaus en popcorn. De winst van het bedrijf wordt geschonken aan goede doelen, voornamelijk voor kinderen met kanker.

Belangrijkste films

Somebody Up There Likes Me (1956)
The Long, Hot Summer (1958)
Cat on a Hot Tin Roof (1958)
From the Terrace (1960)
Exodus (1960)
The Hustler (1961)
Hud (1963)
Torn Curtain (1966)
Harper (1966)
Cool Hand Luke (1967)
Hombre (1967)
Rachel, Rachel (1968)
Winning (1969)
Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969)
The Life and Times of Judge Roy Bean (1971)
The Sting (1973)
The Towering Inferno (1974)
Slap Shot (1977)
Absence of Malice (1981)
The Verdict (1982)
The Color of Money (1986)
Fat Man & Little Boy (1989)
Nobody’s Fool (1994)
The Hudsucker Proxy (1994)
Twilight (1998)
Message in a Bottle (1999)
Road to Perdition (2002)