Reinier Gerritsen

  • Original works
    Wall Street Subway #22
    100 x 200 cm
  • Biography

    Reinier Gerritsen studeerde aan de Vrije Academie en de Fotoschool in den Haag. In 1992 werd hem de prestigieuze Rijksmuseum-NRC opdracht toegekend om de bedrijfscultuur in Nederland te documenteren. In 2005 begon Gerritsen zijn langetermijnproject The Europeans. Hij reisde in 25 Europese landen om de anonieme massa's op de straten te fotograferen.

    Reinier Gerritsen is een mensenfotograaf. Iemand die zijn beroep maakt van dat wat wij allemaal graag doen: nieuwsgierig naar anderen kijken. In medium shots van hoofd tot schouders, soms tot heupen - ongeveer zoals wij onze medemens zelf ook waarnemen - trekt hij het individu uit de anonimiteit en biedt hij ons een intrigerende schouwspel.

    Al enkele jaren heeft Gerritsen een heel interessant project onder handen, The Europeans. Mensenmassa’s in de grote steden van Europa.

    Wie zich afvraagt of wij, in een één wordend Europa, bezig zijn onze volksaard, onze eigenheid te verliezen en daarvoor een algemeen Europees aanzien terugkrijgen, moet de foto’s van Gerritsen maar eens goed bestuderen. Het is waar, we worden generiek in onze kledingkeuze. In welke stad de foto’s ook gemaakt zijn - Gerritsen heeft inmiddels 23 steden in de Europese Unie aangedaan - overal begint het straatbeeld hetzelfde te worden en blijken wij ons aan dezelfde mode te conformeren, met dezelfde merkvoorkeur. Maar voor wie de foto’s wat aandachtiger bestudeert blijft de culturele identiteit van de bevolking in de verschillende steden probleemloos en duidelijk herkenbaar overeind.

    Een ander opvallend aspect is het vrijwel ontbreken van oogcontact met de fotograaf. Wat opmerkelijk is, gezien de kleine afstand tussen de geportretteerden en de recht tegenover hen opgestelde camera.

    Er zijn twee manieren om je als fotograaf onzichtbaar te maken. De ene is door je als paparazzi-fotograaf te verstoppen, met meestal lelijke telefoto’s als resultaat. De andere is door jezelf larger than life te maken. Je aanwezigheid zo aan te dikken dat je van de weeromstuit niet opvalt. Zoals fotograaf Erich Salomon, die tot de hoogste politieke kringen wist door te dringen door zich als een hoogwaardigheidsbekleder te gedragen.

    Gerritsen bereikt het candid resultaat door zich in het fluoriderend tenue van een bouwvakker te kleden. Een fel oranje pak met reflecterende strepen. In die outfit beklimt hij op de kop van het zebrapad of tegenover een bushalte een meegebracht metalen trapje. Zijn aanwezigheid is zo grotesk aangezet dat hij van inbreker in andermans privacy verandert in een deel van het normale straatbeeld. Als statief wordt een ingenieuze constructie gebruikt waardoor de fotocamera op het instrument van een landmeter lijkt. Zo stelt hij zich op tegenover de ongeduldig wachtende voetgangers aan gene zijde van de straat. Niemand die zich hem bewust is.

    Ondertussen zijn Gerritsens foto’s sociale antropologie van de eerste orde. Alle foto’s tonen ons eenzelfde mengeling van mensen, ongeacht de stad of het land waar de opname werd gemaakt. Als een cultuursociologisch document vormen de beelden een typologie van de multiculturele samenleving en de onstuitbaar voortschrijdende eenwording van Europa.

    Gerritsen fotografeert digitaal en benut de mogelijkheden hiervan ten volle. Na iedere opname wordt het beeldkader een stukje naar opzij verplaatst. Elke foto bestaat daardoor uit een reeks beelden, die opeenvolgend en horizontaal aansluitend worden gemaakt. Die nauwkeurig registerende opnames worden later aan elkaar gelast, om er weidse panorama’s van te maken. Het decisive moment, normaliter misschien 1/250 seconde, wordt aldus verlengd tot een decisive minute. Die tijdsduur maakt het kijken naar Gerritsens foto’s tot een bijna cinematografische ervaring.